insecten determineren

Your result for The Insect Photo ID Test...

The Green Roach

You scored 92 Basic Knowledge and 83 Expert Bug IDer!

You are a bug IDing God!

Take The Insect Photo ID Test at HelloQuizzy

Formicaria III

Met een stukje fijn roestvrij stalen gaas ga ik de luchtgaten achter in de mierennesten afdichten tegen ontsnappers. Het gaas is lastig te vinden, maar ik vond op marktplaats iemand die een aantal stroken aanbood voor een klein bedragje. Genoeg voor terraria voor de rest van mijn leven, schat ik. Hier het gaas, een stevige schaar, en een gipsnest van achteren met 3 gaten, as je even goed door het gaas heen kijkt.

Het valt erg mee hoe makkelijk het is er een rondje uit te knippen. Een slap insectenpincet vergemakkelijkt het manipuleren. Voor het lijmen gebruik ik een kit uit de bouwmarkt op waterbasis, die helder opdroogt. Ik denk niet dat dat erg kritisch is. Het moet natuurlijk niet giftig, en wel vochtbestendig zijn. Eerst een laagje op de rand, dan het rondje erin drukken, dan nog een laagje erop om de rand heen. Een lucifertje komt van pas bij het gladstrijken.

En hier na inkitten. Nu maar hopen dat de mieren het kunnen waarderen dat ik al deze moeite voor hen doe.

Na droging ziet het er zo uit.

Ik zette het blok in het raamwerkje vast met een schroefje en een ringetje, en lijm een voetje op het frame. Dat voorkomt dat als het later op de ondergrond ligt zich tussen gipsblook en ondergrond schimmel gaat vormen. Omdat het gipsblokje niet perfect overal even dik is, moest ik een stukje tandenstoker gebruiken als vuller.

Het schroefje zit in een strookje hardboard om de rand daar iets op te hogen.

En zo ziet het er dan van onderen, van opzij en van boven uit. Ik heb van triplex een dekseltje gezaagd en er een handgreepje op gelijmd, en het geheel gelakt. De gaten waar slangetjes in passen zijn goed zichtbaar.

Als je het deksel weghaalt, kun je goed in het nest kijken.

En als je het er weer op zet, hebben de mieren geen last van het licht. Als ze bewoners hebben, zal ik een nieuwe aflevering in deze serie maken.

Formicaria II

 De lijstjes worden nu dikker gemaakt door het oplijmen van een latje. Dan valt het gipsblok straks mooi binnen het hout. Ik heb er één met rechte latjes, en één met onder verstek gezaagde latjes belegd. Dat laatste oogt iets mooier maar is wel bewerkelijker. Een beetje witte houtlijm, klemmen tot het droog is, lijmresten verwijderen, gladschuren. Gelukkig toeval: ik had nog een latje liggen dat precies even breed was als de lijstlatjes.

De gipsblokken worden nu (na een of twee dagen drogen) door ze over een stuk grof schuurpapier heen en weer te bewegen op maat gemaakt zodat ze precies in de lijstjes passen, en daarna aan de zijkanten geseald door ze in te kwasten met 1:4 verdunde witte houtlijm. Dat geeft de lichte glans die hiernaast te zien is. Hierdoor verdampt er straks minder water naar de houtlijst toe. De gaatjes worden rond afgewerkt.en het kwetsbare gipsbruggetje waar in de vorige post sprake van was wordt eventueel met gips of plamuur bijgewerkt. Het blok wordt aan de kant die straks tegen het glas ligt geheel vlak geslepen, zodat de mieren niet tussen gips en glas kunnen kruipen. (Het was al perfect vlak van het gietproces natuurlijk, maar bij de nabewerking kunnen onregelmatigheidjes en gritkorrels op het oppervlak zijn gaan kleven).



Heel secuur worden de toegangsgaten voor de mieren en voor het water om het gips te kunnen bevochtigen geboord. Eerst passen, aftekenen, met een dunne boor voorboren, kijken waar je uitkomt, gat uitruimen aan 1 kant als je niet precies in het midden zit, totdat je een slangetje door het boorgat passend in het gipsgat kunt steken met ruim minder speling dan een mier dik is... Vergeet bij het passen niet dat het ruitje er wel in moet zitten.

Deze gaan lukken! Nu de lijstjes een beetje mooi aflakken aan de buitenkant (maar niet van binnen en niet aan de achterkant: het hout moet het vocht dat uit het gips verdampt ook nog kwijt kunnen) met een lijnolie/kunstharslak: hieronder na de eerste laag.

Nu nog te doen:
1) Dekseltjes maken om het glas te kunnen afdekken, (mieren houden niet van licht en pottenkijkers)
2) De achterkant van het gips lokaal wat afsteken om de blokken met palletjes in de lijst te kunnen vastzetten,
3) de slangen aanbrengen, en
4) de luchtgaten in de nesten afdichten met fijn metaalgaas.

Voor een volgende Blogpost.

Formicaria I

Mierennesten gieten.

Dit zijn twee plaatjes glas van een kleine dubbele fotolijst (10 x 15 cm: in de recycleshop voor een euro gekocht) waarop ik met kunstenaars-boetseerwas twee nieuwe mierennesten heb geboetseerd. De linker bestaat (van onder naar boven) uit een waterreservoir, een klein nest, en een meerkamerig groot nest; de rechter uit een waterreservoir en een labyrinth-type nest met kamers en gangen. Het waterreservoir dient om het gips straks te kunnen bevochtigen door er met een injectiespuit water in te spuiten. Ik heb geprobeerd de randen recht te laten lopen, zonder overhellen. Dat vergemakkelijkt straks het verwijderen van de was.

 Hier zie je dat het glasplaatje met de wasvorm precies past in de gietvorm die ik van wat latjes en een strook multiplex in elkaar heb gezet. Hij is gelijmd, het elastiekje houdt hem niet (meer) bij elkaar!

Ik heb een paar opstijgende ventilatiekanalen geplaatst. De verbreding bovenin maakt het straks makkelijk een stukje heel fijn staalgaas tegen ontsnappen in te lijmen.  Of de mieren echt ventilatie nodig hebben weet ik niet; in een eerder nest was het ventilatievenster het eerste wat ze dichtstopten...

En hier heb ik een opengeknipt plastic zakje in de vorm gelegd, daar het ruitje op gelegd, en met een penseel met slaolie de was, de glasplaat en de zijkanten dun ingesmeerd om straks makkelijker te kunnen lossen. De rol gaas op de foto is zelfklevend glasvezelgaas, dat ik tijdens het gieten (in 2 of 3 lagen) gebruik om het gips mee te wapenen. Daarvoor knip ik er met de keukenschaar stukjes van die ik in de natte gips druk. Het gaas is bij de bouwmarkt te krijgen en is eigenlijk bedoeld om de randen van gipsplaten mee te verbinden bij het dichtplamuren.

 Na het gieten in 3 lagen. Je ziet de bovenste laag wapeningsgaas en de toppen van de luchtkanalen.
Het gips hardt zo snel uit, dat je het best drie batches aan kunt maken. Laagje gieten, goed tikken en kloppen om luchtbellen te verwijderen, gaasstukjes erop, nieuwe batch gips aanmaken, opnieuw  gieten terwijl de vorige laag niet meer dunvloeibaar maar ook nog niet hard is, nieuwe glasvezellaag, nieuwe gipslaag, laatste glasvezellaag.  De gipslaag is in totaal 26 mm dik (later gemeten). Voldoende dikte is belangrijk: zowel voor de mechanische sterkte van het nest, als voor de vochtcapaciteit - Ongeveer de helft van het gips bestaat uit holle ruimte waar water in kan trekken. Hoe groter het blok, hoe minder gauw het later uitdroogt.

 Een uurtje later. Altijd even spannend: krijg ik het blok heel uit de gietvorm? Ja dus. Gelukt!

 Het gips is ook wat onder het ruitje gelopen, het boterhamzakje was geen overbodige luxe als je je tafel wil sparen.

Even krabben met een mesje, en we hebben onbelemmerd zicht.  Nu het enge deel: een dun mesje tussen glas en gips en heel langzaam en heel geduldig iets verticale kracht uitoefenen. Je ziet bijna niets gebeuren, maar na een minuut komt het glas los. Teveel kracht en het glas barst!

Sommige stukken was komen meteen mee...

 En sommige stukken moet je er uitpeuteren met een klein instrumentje en je vingers.

En dan houd je dit over. Ik was eerst van plan de was uit de gaatjes te smelten in de oven, maar het lukte eigenlijk best met een spijker. Deed wat denken aan het verwijderen van oorsmeer :-). De randjes van de kanalen en kamers worden met een mesje iets bijgewerkt tot ze loodrecht op de ondergrond staan, zonder overhang. Dan kun je alle hoekjes van het nest door het glas heen inspecteren later. Wat ik niet heb laten zien: de drie ingangen heb ik iets naar het midden van het gipsblok geplaatst, van de glasplaat af, door de waskanalen wat naar boven te buigen. Op die manier kan ik er straks makkelijker een stukje slang op aansluiten. Het bruggetje gips aan de rand is extreem kwetsbaar.

In de volgende afleveringen: het afmaken van de lijst en het afwerken van de in- en uitgangen.
Het idee is dat je een kleine en een grote kolonie in dit gipsnest tegelijk kunt huisvesten, of eventueel in het kleine nest beginnen en op zeker moment een link naar het grote nest leggen als ze eruit groeien.